Rủi ro trong bảo hiểm là gì? Những điều cần biết để phòng tránh

1. Định nghĩa: nguy cơ là một điều k may mắn, k lường trước được về mức độ xảy ra, về thời gian và không gian xảy ra, cũng giống như cấp độ nghiêm trọng và hậu quả của nó.

Nhìn chung, nguy cơ là nguyên nhân khách quan và không lường trước được ở bốn góc cạnh thể hiện trong khái niệm trên. Viet Nam thường hay có bão vào mùa hè tại miền Bắc và miền Trung nhưng không lường trước được một hướng dẫn cụ thể kênh và thời gian xảy ra bão, cường độ của nó và thiệt hại do nó gây ra. vì vậy bão là một rủi ro. Có loại rủi ro gây thiệt hại cho tài sản này nhưng không gây thiệt hại cho tài sản khác, giống như mưa đá, mưa rào, úng, hạn ảnh hưởng không giống nhau đến các loại cây trồng không giống nhau. như vậy, những gì con người cố ý gây ra cho bản thân, những gì lường trước được về chân trời và thời gian xảy ra chẳng hề là nguy cơ.

2. cấp độ rủi ro:

Sẽ không đúng nếu cho rằng tất cả mọi rủi ro đều có mức độ phát sinh giống như nhau và gây tác hại giống như nhau. Một ngôi nhà xây gần sông và một ngôi nhà xây hướng dẫn xa sông thì nguy cơ bị rủi ro lũ lụt của hai ngôi nhà là khác nhau. Nhưng nếu ngôi nhà gần sông có trị giá chỉ bằng 1/20 ngôi nhà xa sông thì nếu xảy ra lũ lụt cấp độ thiệt hại của ngôi nhà xây xa sông đủ sức vẫn to hơn.

* Để đánh giá một rủi ro, người ta dùng 2 tiêu thức:

– Tần suất xuất hiện rủi ro: là số lần có thể xảy ra nguy cơ trong một khoảng thời gian nhất định hay là khoảng hướng dẫn thời gian trung bình giữa các lần rủi ro xuất hiện. gợi ý, cứ 30 năm xuất hiện một đợt lũ mấp mé đê sông Hồng tại Hà Nội. như vậy tần suất xuất hiện nguy cơ là cứ 100 năm thì có trên 3 lần xuất hiện lũ lớn mấp mé đê sông Hồng. Nếu khoảng thời gian xem xét càng dài thì nguy cơ xảy ra càng nhiều.

– cấp độ nghiêm trọng của rủi ro hay tính khốc liệt của tổn thất. Tổn thất là hậu quả của nguy cơ. thị trường chịu tác động của rủi ro không giống nhau thì tổn thất gây ra cũng khác nhau. Giá lạnh có thể gây tổn thất cho loại cây trồng này nhưng không gây thiệt hại cho loại cây trồng khác.

* Tổn thất có nhiều dạng:

– Tổn thất về vật chất, tổn thất về thu nhập: Tổn thất về vật chất và tổn thất về doanh thu, đủ sức đo lường được và có thể bù đắp được, đủ sức sửa chữa, khôi phục, thay thế. vì vậy, bảo hiểm chỉ bồi thường tổn thất vật chất, tổn thất về doanh thu,

– Tổn thất về tinh thần tình cảm, như mất đi một người ruột thịt, mất đi một tập ảnh cưới là những tổn thất khó đo được giá trị cũng giống như khó có phương pháp nào bù đắp được.

– Tổn thất về tính mạng, sức khoẻ con người: Tổn thất về tính online và sức khỏe con người k có gì đo được và k thể lượng hoá giá trị bằng tiền. không những thế, người đọc đủ sức thoả thuận với nhau số vốn bảo hiểm sẽ trả trong trường hợp chết người, mất chân, mất tay v.v…, có thể lượng hoá được thể trạng con người bằng tỷ lệ % mất khả năng lao động.

ngoài ra, tổn thất đủ sức k đáng kể hoặc to tới mức người ta k thể đánh giá được giá trị thiệt hại của chúng. đối với tổn thất k đáng kể, người được bảo hiểm đủ sức tự giải quyết được bằng mức độ tài chính của mình. Họ sẽ tự bảo hiểm và chỉ tham dự bảo hiểm những tổn thất to hơn. cấp độ nghiêm trọng của tổn thất cũng rất khác nhau. Có những tổn thất lớn tới mức một doanh nghiệp bảo hiểm riêng lẻ hoặc nhiều doanh nghiệp phối hợp với nhau cũng k thể bù đắp được. Những nguy cơ giống như vậy thường bị loại trừ, k nhận bảo hiểm, mà thường được xử lý bằng các biện pháp của Chính phủ, của toàn thế giới.

* mối quan hệ giữa tần suất và tính nghiêm trọng của nguy cơ.

Có những rủi ro tần suất xuất hiện thấp và không nghiêm trọng, chẳng hạn như người đi bộ trên vỉa hè ít gặp tai nạn, nếu có vấp ngã thì thiệt hại k đáng kể. Những nguy cơ giống như vậy, người ta thường không có nhu cầu bảo hiểm.

Có những nguy cơ tần suất xuất hiện cao, tính khốc liệt thấp. gợi ý, những vụ tai nạn giao thông nhỏ xảy ra rất nhiều nhưng thiệt hại về người và tài sản k đáng kể. Người có lỗi chỉ cần ngỏ lời xin lỗi và hai bên đủ sức chia tay.

trái lại, có những nguy cơ tần suất xuất hiện thấp nhưng tính tàn khốc cao. ví dụ giống như tai nạn máy bay có tần suất xuất hiện không cao, nhưng thiệt hại gây ra đủ nội lực rất lớn, bao gồm thiệt hại về máy bay, hành khách chuyên chở trên máy bay và đủ nội lực cả người và tài sản trên mặt đất. Mặt khác, có những nguy cơ tần suất xuất hiện cao và tính khốc liệt cũng cao.Ví dụ như các công trình thiết lập nằm cận kề bên loại suối dễ bị lũ quét tàn phá, cây trồng trên cánh đồng trũng dễ bị mưa sử dụng úng ngập. Nhận bảo hiểm loại nguy cơ này là một sự mạo hiểm so với các doanh nghiệp bảo hiểm.

Tóm lại: đánh giá tần suất xuất hiện và tính nghiêm trọng của nguy cơ là cần thiết để có phương án bảo hiểm thích hợp. Điều này k những có ý nghĩa quan trọng đối với khách hàng mà còn tác động trực tiếp tới hiệu quả mua bán của công ty bảo hiểm.

3. rủi ro gốc và tình tiết rủi ro:

Một nguy cơ khi áp vào một đối tượng cụ thể nào đấy thì mãi mãi gồm có 2 phần: rủi ro nguồn và tính tiết nguy cơ. Ví dụ: khi nói bảo hiểm nguy cơ lũ lụt cho một ngôi nhà thì nguy cơ đó gồm 2 phần: một phần là rủi ro nguồn và một phần là tình tiết rủi ro. nguy cơ gốc ở đây là lũ lụt.

Tình tiết rủi ro: là những thành phần đủ sức làm tăng hoặc giảm nhẹ nguy cơ, cả về tần suất xuất hiện và mức độ nghiêm trọng. Có hai loại tình tiết rủi ro:

– Tình tiết vật chất: là những tình tiết liên quan đến khía cạnh vật chất của rủi ro. Ví dụ: như kết cấu ngôi nhà (kiên cố hay k kiên cố); vị trí ngôi nhà (ở bờ sông hay ở trên đồi), giá trị ngôi nhà, tài sản có trong nhà, công thức bảo vệ, thiết bị phòng cháy chữa cháy …

– Tình tiết tinh thần: là những tình tiết liên quan đến thái độ của người được bảo hiểm. Ví dụ: một chiếc xe được bảo hiểm thì cấp độ xảy ra nguy cơ cao hay thấp lệ thuộc rất nhiều vào thái độ của người lái xe: ý thức bảo quản, dùng xe tốt, mẫn cán tra cứu độ an toàn của xe trước khi xe chuyển bánh, lái xe cẩn thận…

Khi khai thác bảo hiểm, chính là phải xem xét kỹ các tình tiết rủi ro. Còn nguy cơ nguồn là chuyện đương nhiên. Phí bảo hiểm của một rủi ro nào đấy lệ thuộc khá nhiều vào tình tiết nguy cơ.

4. Phân loại rủi ro:

4.1 rủi ro tài chính và nguy cơ phi tài chính

– nguy cơ tài chính là những nguy cơ mà hậu quả của nó đủ sức đo được bằng tiền. Tài sản bị hư hỏng sẽ dẫn đến thiệt hại về tài chính, đó là ngân sách khôi phục, sửa chữa tài sản, ngân sách thay thế bộ phận tài sản bị hỏng, chi phí mua tài sản không giống tương tự thay thế tài sản vừa mới bị hư hại, thiệt hại do gián đoạn mua bán.

– Những thiệt hại liên quan đến tổn thất về người cũng đủ nội lực phân tích bằng tiền, đó là ngân sách điều trị, thu nhập bị giảm sút do mất khả năng lao động v.v…

– nguy cơ phi tài chính là những nguy cơ không đo được bằng tiền. ví dụ, bạn mua một cái xe máy hay đặt một món ăn k hợp sở like. Đây cũng đủ sức coi là một rủi ro nhưng hậu quả của nó k gây thiệt hại tài chính, mà chỉ làm cho bạn cảm thấy k ưng ý. Điều này cũng đủ nội lực xảy ra khi lựa chọn vợ, mua căn hộ v.v… Đó là những rủi ro phi tài chính.

4.2 nguy cơ thuần tuý và nguy cơ đầu cơ:

– nguy cơ thuần tuý là những rủi ro chỉ đủ nội lực kéo đến thiệt hại hoặc may mắn lắm là hoà vốn, không có nhân tố kiếm lời ở bên trong. Hậu quả của nó chỉ có thể là k may đối với chúng ta, k may ít hoặc k may nhiều chứ k thể có chuyện có lãi. Loại rủi ro này bao gồm rủi ro tai nạn giao thông, cháy nhà, mất cướp tài sản, bị tai nạn lao động v.v..

– rủi ro đầu cơ là những rủi ro có nhân tố kiếm lời ở bên trong. Đầu tư vào cổ phiếu là một gợi ý. Việc đầu tư này có thể bị lỗ hoặc hoà vốn, nhưng mục tiêu của nó là kiếm lời. kinh doanh chứng khoán, đầu cơ nông sản thực phẩm, đầu cơ tích trữ hàng hoá khác thuộc loại nguy cơ này.

4.3 rủi ro riêng và rủi ro chung

– nguy cơ chung là những rủi ro nằm ngoài vòng kiểm soát và gây hậu quả cho rất nhiều người, cho xã hội nói chung. gồm có các thảm họa thiên tai giống như động đất, lũ lụt, núi lửa phun, thường xảy ra trên diện rộng, gây thiệt hại cho nhiều người. do vậy người ta cho rằng việc khắc phục loại rủi ro này là trách nhiệm của toàn thế giới, thậm chí phải cần đến trợ cấp của Chính phủ và Quốc tế. Các doanh nghiệp bảo hiểm không đủ nội lực gánh vác.

– nguy cơ riêng là những rủi ro chỉ gây thiệt hại cho một hoặc một số ít người. Những nguy cơ này thường mang tính chất cá nhân cả về lý do lẫn hậu quả. Đó là những nguy cơ hoả hoạn, trộm cướp, thương tích, chết người …

4.4 rủi ro đủ nội lực được bảo hiểm

không hề nguy cơ nào cũng đủ nội lực được bảo hiểm. Cơ chế chuyển giao nguy cơ cũng có những hạn chế của nó, chẳng hạn, sẽ không tỉnh táo nếu để cho người ta hưởng lợi từ những hành động phạm tội của mình. Cũng sẽ không đúng nếu để cho một người nào đó mua bảo hiểm cho ngôi nhà hàng xóm, sau đó đốt ngôi nhà đó để nhận tiền bồi thường. Dù không có ý định phạm tội thì cũng sẽ k đúng nếu để cho một người nào đó được lợi từ việc cháy ngôi nhà hàng xóm trong khi người đó không phải có lợi ích gì trong ngôi nhà bị cháy.

vì thế, cần có một vài ý niệm về cái đủ sức được bảo hiểm và cái không thể được bảo hiểm. Chúng ta sẽ hiểu được điều đó khi xem xét các đặc tính và tính chất của những nguy cơ đủ nội lực được bảo hiểm. ngoài ra, có một điểm cần thiết cần nêu lên là k nên giáo điều vì ranh giới của những rủi ro đủ sức được bảo hiểm và những nguy cơ k thể bảo hiểm đủ sức cải thiện… toàn cầu mua bán không phải là một nơi tĩnh. Nó đủ sức thay đổi để điều chỉnh các tình huống theo ý muốn, cái mà ngày hôm nay coi là không thể được bảo hiểm thì ngày mai lại đủ sức trở thành cái có thể được bảo hiểm.

bên cạnh đó, một nguy cơ đủ nội lực được bảo hiểm phải hội quá đủ những đặc tính sau đây:

* Tổn thất phải đưa tính chất ngẫu nhiên

Một event đủ nội lực được bảo hiểm phải là hoàn toàn ngẫu nhiên đứng trên góc độ của người được bảo hiểm. k thể nào bảo hiểm một sự kiện tất nhiên sẽ xảy ra bởi vì nó không mang tính chất ngẫu nhiên và do đó việc chuyển giao nguy cơ sẽ k xảy ra. như vậy, k thể bảo hiểm những gì tất nhiên xảy ra như những hỏng hóc do hao mòn tự nhiên gây ra. Cũng k thể bảo hiểm những gì người được bảo hiểm cố ý gây ra. Những hành động cố ý của mọi người sẽ không mặc nhiên bị loại trừ nếu giống như nó là hoàn toàn bất ngờ so với người được bảo hiểm. Có một điểm nằm ngoài nguyên tắc này, đó là nguy cơ chết. rủi ro này dĩ nhiên sẽ xảy ra nhưng vẫn là rủi ro đủ nội lực được bảo hiểm. bên cạnh đó thời điểm xảy ra cái chết phải là bất ngờ.

* Phải đo được, định lượng được về tài chính

Ý nghĩa của bảo hiểm chính là ở chỗ nó phát huy chức năng như một cơ chế chuyển giao nguy cơ và bù đắp về tài chính cho những nguy cơ xảy ra. Bảo hiểm không hình thức bỏ được rủi ro, nhưng nó có trách nhiệm bảo vệ về mặt tài chính để sơ sài với hậu quả của những tổn thất xảy ra. Nếu giống như vậy thì rủi ro được bảo hiểm cần có thể kéo đến một tổn thất có thể đo được bằng các tool tài chính (tiền). Điều đó đủ sức easy thấy trong các trường hợp tổn thất tài sản. trị giá bằng tiền bị mất của tài sản là đủ sức đo được, và giống như vậy theo các điều kiện bảo hiểm, nó phải được bồi thường. giá trị chuẩn xác của tổn thất sẽ k thể biết được ngay từ đầu khi ký hợp đồng bảo hiểm, nhưng sẽ xác định được sau khi tổn thất đã xảy ra.

Xem thêm: giá thép gân phi 28

* cần có số lớn

Nếu số lượng đối tượng hứng chịu cùng một nguy cơ quá đủ to thì người bảo hiểm đủ sức dự đoán trước được mức độ tổn thất mà họ có thể phải chịu. Nếu số phân khúc hứng chịu rủi ro cùng loại k quá đủ to (không có số lớn) thì Nhiệm vụ sẽ khó khăn hơn nhiều và việc tính toán số phí bảo hiểm cần thu sẽ chỉ là sự phỏng đoán có thông tin chứ không thể là sự tính toán chính xác bằng toán học. Trong những trường hợp như vậy, người bảo hiểm đủ sức thận trọng hoặc k thận trọng khi tính phí bảo hiểm, nhưng để bảo đảm an toàn, tất nhiên anh ta sẽ cố gắng thu phí bảo hiểm rất cao để quá đủ bù đắp tổn thất trong những trường hợp xấu nhất. nguyên nhân cạnh tranh sẽ rơi xuống hàng thứ hai. không những thế trong thực tiễn thỉnh thoảng người ta luôn luôn nhận bảo hiểm cả những rủi ro không đủ số lớn, như các vệ tinh phóng lên vũ trụ.

* k trái với hợp lý mực đạo đức của không gian

quy tắc chung được pháp luật xác nhận là hợp đồng ký kết k được trái với cái mà xã hội cho là chuẩn mực đạo đức và lẽ phải. Chẳng hạn hợp đồng giết người là không thể chấp thuận được. Cũng không thể đồng ý các hợp đồng cố ý huỷ hoại hoặc quét cắp tài sản của người xung quanh. quy tắc không trái với hợp lý mực đạo đức cũng được áp dụng với các hợp đồng bảo hiểm. k thể chấp nhận bảo hiểm rủi ro của một vụ phạm pháp không thành. Chẳng hạn, thế giới không thể chấp nhận ý tưởng kẻ trộm đủ sức ký hợp đồng bảo hiểm để được bồi thường những tài sản k quét cướp được do bị cảnh sát bắt khi đang hành động. ví dụ này đủ sức hơi xa thực tiễn, nhưng nếu là nguy cơ bị phạt tiền thì sao? Một người có thể lái xe vào đường cấm và bị phạt. Người đó đúng là có liên kết tài chính với khoản tiền phạt và lập luận rằng tổn thất này cũng là bất ngờ so với anh ta. ngoài ra thế giới k thể chấp nhận một người tránh được hình phạt bằng mẹo ký hợp đồng bảo hiểm.

Bảo hiểm là một ngành dịch vụ, nó ra đời để phục vụ nhu cầu của KH và những nhu cầu đó đủ nội lực thay đổi. Dịch vụ mà ngành bảo hiểm phân phối tạo ra một cơ chế chuyển giao rủi ro. Nhưng thuộc tính của nguy cơ đủ nội lực cải thiện với thời gian. Những sản phẩm mới, những quá trình công nghệ và nền tảng công nghiệp mới đủ sức làm xuất hiện những thể loại nguy cơ mới mà KH, dù là doanh nghiệp hay tư nhân, thấy cần phải được bảo hiểm.

4.5 rủi ro được bảo hiểm và rủi ro loại trừ

Cần phân biệt nguy cơ đủ nội lực được bảo hiểm và rủi ro được bảo hiểm.

Một nguy cơ muốn được bảo hiểm hay được nhận bảo hiểm thì đầu tiên phải là rủi ro đủ nội lực được bảo hiểm. (Rủi ro đủ nội lực được bảo hiểm vừa mới trình bày ở phần trên).

* rủi ro được bảo hiểm: là những rủi ro về thiên tai, tai nạn, sự cố bất ngờ được doanh nghiệp bảo hiểm chấp thuận bảo hiểm. Nếu những nguy cơ này xảy ra sẽ gây thiệt hại cho thị trường được bảo hiểm và sử dụng phát sinh trách nhiệm bồi thường hoặc trả tiền bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm. rủi ro được bảo hiểm đủ sức bao gồm: rủi ro tài chính, nguy cơ thuần tuý, nguy cơ riêng. Thông thường các rủi ro phi tài chính, nguy cơ đầu cơ và nguy cơ chung bị loại trừ, không thuộc rủi ro bảo hiểm. không những thế, k thế giáo điều vì quan niệm của đối tượng bảo hiểm lúc này hay lúc không giống đủ sức thay đổi.

nguy cơ được bảo hiểm thường được nêu trong quy tắc bảo hiểm hoặc điều khoản bảo hiểm hoặc hợp đồng bảo hiểm. Nhưng trong nhiều trường hợp, đơn bảo hiểm chỉ liệt kê những rủi ro bị loại trừ, những nguy cơ không bị loại trừ mặc nhiên là những nguy cơ được bảo hiểm.

* rủi ro loại trừ: gồm có những nguy cơ mà người bảo hiểm không chấp thuận bảo hiểm, k đồng ý bồi thường hoặc trả tiền bảo hiểm nếu chúng xảy ra.

Các nguy cơ loại trừ: đủ nội lực cũng không cố định, lúc thế này lúc thế khác tuỳ theo quan niệm của nhà bảo hiểm. Nhưng cũng có những rủi ro dứt khoát bị loại trừ giống như hành vi cố ý của người tham dự bảo hiểm.

bên cạnh đó, các công ty bảo hiểm đủ nội lực mở rộng diện các rủi ro bị loại trừ để thu hẹp phạm vi bảo hiểm, làm cho món hàng bảo hiểm phù hợp hơn với điều kiện cụ thể của đối tượng bảo hiểm, hoặc để giảm bớt phí bảo hiểm cho thích hợp với cấp độ tài chính của người tham gia bảo hiểm.Muốn được bảo hiểm thêm nguy cơ loại trừ, người tham gia bảo hiểm cần được sự chấp nhận của công ty bảo hiểm và phải trả thêm phí, và nguy cơ loại trừ này trở thành nguy cơ được bảo hiểm.